Đưa nước sạch tới vùng cao

Quan tâm cải thiện chất lượng sống cho đồng bào các dân tộc vùng cao, thời gian qua, tỉnh Bắc Kạn đã đầu tư nhiều nguồn lực để xây dựng các công trình cấp nước sinh hoạt hợp vệ sinh tại thôn, bản. Có nguồn nước sạch ổn định dẫn về tận nhà, người dân thuận tiện hơn trong sinh hoạt và được bảo đảm sức khỏe.

Từ năm 2023, 49 hộ dân của thôn Nà Vài và một số thôn lân cận thuộc xã Bằng Thành, huyện Pác Nặm được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh từ dự án cấp nước sinh hoạt tập trung vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Bắc Kạn.

Anh Hoàng Văn Duy vui mừng cho biết, trước đây, các hộ tự mua ống dẫn nước để lấy nước từ các khe núi về dùng, không bảo đảm vệ sinh. Do không có bể chứa nên vào mùa mưa, nước chảy tràn lãng phí, mùa khô thì không đủ nước dùng.

Ðược Nhà nước đầu tư bể lọc đầu nguồn và bể chứa nước sinh hoạt dùng chung, mọi người đều có ý thức tiết kiệm nước, giữ gìn công trình chung. Nước của dự án cấp cho dân bảo đảm trong, sạch, chảy mạnh. Người dân rất vui mừng, phấn khởi có nguồn nước hợp vệ sinh để dùng quanh năm.

Theo Bí thư Chi bộ thôn Nà Vài Lục Văn Minh, từ khi được bàn giao công trình, thôn đã thành lập tổ tự quản để quản lý vận hành, duy tu, bảo dưỡng công trình nước sinh hoạt tập trung, bảo đảm công trình sử dụng lâu dài.

Khi có sự cố nhỏ được tổ tự quản sửa chữa ngay, nhất là vào mùa mưa lũ, việc kiểm tra, thau rửa, xả cặn được thực hiện thường xuyên, bảo đảm cung cấp nước liên tục cho các hộ dân.

Từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, năm 2022, huyện Pác Nặm được đầu tư xây dựng bảy công trình cấp nước sinh hoạt tập trung tại các xã Xuân La, Cổ Linh, Bộc Bố, Bằng Thành, Nhạn Môn, An Thắng.

Mỗi công trình cấp nước sinh hoạt bao gồm các hạng mục chính: Cửa thu, bể chứa, bể lọc, hố van, đường ống dẫn nước và trụ vòi. Dự án đã hoàn thành và bàn giao cho các hộ dân đưa vào sử dụng từ năm 2023.

Việc xây dựng các công trình cấp nước sinh hoạt ở vùng cao Bắc Kạn đòi hỏi nỗ lực lớn của các chủ đầu tư trong quá trình thi công do địa hình, địa chất phức tạp, xa xôi. Tuy nhiên, các công trình đều đã được đẩy nhanh tiến độ để sớm cấp nước cho người dân sử dụng.

Tại Ma Nòn, thôn xa của xã Thượng Quan, huyện Ngân Sơn, người dân cũng gặp khó khăn về nguồn nước, nước sản xuất thì ít, nước sinh hoạt cũng không dễ kiếm. Dọc bản, ngoài dòng suối nhỏ chảy ở phía dưới, chỉ có vài mạch nước nhỏ trên đỉnh núi. Bao đời nay, người Ma Nòn phải bắc máng, lắp ống dẫn nước về sinh hoạt, nhưng khổ nỗi, mùa mưa nước đục, mùa khô nước ít.

Thế nhưng, đó là câu chuyện của vài năm trước. Giờ đây, người dân Ma Nòn không còn lo thiếu nước, công trình nước sạch vừa mới xây xong đã hóa giải cơn khát bấy lâu nay. Ðể minh chứng cho sự đổi thay, ông Ðặng Tuần Pin đưa tay vặn vòi bể nước cho chúng tôi xem. Một nguồn nước mát lạnh tuôn trào. “Nước về nhiều, ổn định. Nguồn nước sạch đã được lọc qua nhiều bể lắng ở tận đầu nguồn nên gia đình yên tâm sử dụng”, ông Pin vui vẻ nói.

Cách nhà ông Pin không xa, gia đình anh Ðặng Kim Lệnh đã bỏ thêm tiền đầu tư hệ thống vòi dẫn từ bể nước chia về khu nhà bếp, phòng vệ sinh. Cũng như các hộ trong thôn, anh Lệnh được sử dụng nước sạch đã nhiều tháng nay. Anh cho biết, trước đây khi lũ thì nước đục, mùa khô nước ít, lá cây rụng nhiều nên muốn dùng nhiều khi phải lọc mấy lần rồi để lắng mới nấu ăn được. Giờ có nước sạch dùng, gia đình rất yên tâm, không phải lo như trước nữa.

Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Thượng Quan Chu Văn Hướng, xã có nhiều thôn vùng cao, khá biệt lập, đi lại khó khăn. Những năm gần đây, xã đã được Nhà nước hỗ trợ xây nhiều công trình nước sạch, nhất là từ nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Từ nguồn vốn của chương trình, đến nay bốn thôn vùng cao của xã gồm chủ yếu là đồng bào dân tộc Dao, Tày đã và đang được đầu tư hạ tầng để giúp người dân yên tâm bám bản, thi đua phát triển kinh tế.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, tỉnh Bắc Kạn đầu tư hơn 83 tỷ đồng xây dựng các công trình nước sinh hoạt tập trung.

Mục tiêu của dự án nhằm cấp nước sinh hoạt bảo đảm vệ sinh ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, hỗ trợ những gia đình bị thiệt hại do thiên tai, bão lũ ở vùng khó khăn chưa có nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Các công trình được đầu tư đồng bộ các hạng mục, như: Cửa thu nước, bể chứa, bể lọc, hố van, đường ống dẫn nước và vòi trụ.

Ðối với công trình nước sinh hoạt tập trung giai đoạn trước năm 2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn đã giao Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh để xây dựng 57 công trình tại bảy huyện. Ðến nay, các công trình đã bàn giao đưa vào sử dụng.

Từ năm 2023 đến nay, tỉnh tiếp tục đầu tư xây dựng 25 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung cho các hộ dân trên địa bàn 20 xã tại các huyện Na Rì, Ba Bể, Ngân Sơn, Chợ Mới, Chợ Ðồn. Hiện nay, cơ bản các công trình đã thi công hoàn thành khối lượng theo hợp đồng và đang thực hiện công tác nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng.

Ngoài ra, Bắc Kạn cũng hỗ trợ trực tiếp cấp nước sinh hoạt phân tán cho hơn 1.200 hộ. Những hộ này sẽ được hỗ trợ mua téc nước, vật dụng dẫn nước và làm bể chứa nước.

Theo Giám đốc Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Ðinh Huy Hoàng, mặc dù điều kiện thi công khó khăn, do địa hình đồi núi cao, công trình ở xa khu dân cư, xa các mỏ vật liệu nhưng đơn vị đã cử cán bộ bám sát cơ sở, yêu cầu các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ.

Trong năm 2025, Bắc Kạn sẽ tiếp tục đầu tư cải tạo, nâng cấp sửa chữa các công trình cấp nước tập trung theo chương trình cấp nước sinh hoạt tập trung vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; nâng cao chất lượng, an toàn đối với các công trình cấp nước hiện có trên địa bàn bằng các giải pháp kỹ thuật; rà soát, kiểm tra các công trình cấp nước đã bị hư hỏng, xuống cấp để đưa ra giải pháp nâng cấp, sửa chữa, kết hợp đầu tư tiếp nối tránh lãng phí.

Tỉnh cũng hướng tới tất cả các công trình cấp nước đều phải thực hiện thu tiền sử dụng nước để có kinh phí duy tu, sửa chữa, tái đầu tư công trình nhằm bảo đảm cấp nước an toàn; đồng thời đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động các nguồn lực hợp pháp, kết hợp kêu gọi các nguồn vốn từ doanh nghiệp, tổ chức tham gia quản lý, sử dụng và khai thác công trình.

Tỉnh phấn đấu đến hết năm 2025, tỷ lệ hộ gia đình nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh duy trì đạt 98,5%; tỷ lệ hộ gia đình nông thôn sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đạt 52%. Ðến năm 2030, tỷ lệ hộ gia đình nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%; tỷ lệ hộ gia đình nông thôn sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đạt 80%.

Nguồn: Báo Nhân dân