Đồng hành, hỗ trợ kịp thời nước sạch cho người dân vùng lũ

Trước tình hình thiên tai liên tiếp xảy ra trên diện rộng tại các tỉnh miền Trung, ngày 29/10/2020, ông Nguyễn Thành Luân, Phó Giám đốc Trung tâm Quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn (NCERWASS) đã có văn bản gửi đại diện Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam (Unicef Việt Nam). Trong đó, Ncerwass đề nghị Unicef Việt Nam chung tay cùng Chính phủ Việt Nam hỗ trợ các mặt hàng thiết yếu về nước sạch, vệ sinh cho các trường hợp khẩn cấp, các đối tượng dễ bị tổn thương tại trường học, trạm y tế và cộng đồng nhằm giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, bão lũ gây ra.

Ngày 18/11/2020, Unicef Việt Nam đã có văn bản thông báo sẽ hỗ trợ Trung tâm Ncerwass triển khai Chương trình can thiệp Nước sạch và Vệ sinh môi trường (Wash) ứng phó với tình trạng khẩn cấp trong khung kế hoạch cho năm 2010-2021 giữa Unicef Việt Nam và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNN).

Mục đích hỗ trợ của Unicef Việt Nam là tăng cường diện bao phủ các hoạt động can thiệp về Wash khẩn cấp mà Chính phủ Việt Nam và Bộ NN&PTNT đang ưu tiên triển khai. Hỗ trợ của Unicef Việt Nam sẽ tập trung vào một số huyện và xã liên quan ở 7 tỉnh bị ảnh hưởng nặng, bao gồm: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Kon Tum. Nguồn hỗ trợ sẽ khoảng 1.000.000 USD nhưng không giới hạn, bao gồm các hoạt động sau: Cung cấp bồn chứa nước, thiết bị lọc nước uống cho hộ dân và trường học, nước rửa tay khô cho giáo viên và cán bộ y tế; sửa chữa, nâng cấp kịp thời các công trình Nước - vệ sinh cho trường học, trạm y tế truyền thông thay đổi hành vi sử dụng Nước sach-Vệ sinh trong trường học, trạm y tế và cộng đồng để sử dụng tốt các thiết bị được hỗ trợ và nâng cao thực hành hành vi cá nhân, thời gian thực hiện tối đa 6 tháng từ 11/2020 đến 5/2021. Các tỉnh bị thiệt hại nặng như Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị các hoạt động sẽ thực hiện trong vòng 4 tháng.

Trước những thiệt hại nặng nề mà người dân đang phải gánh chịu, với tình huống cấp bách và khẩn cấp như vậy, để các hàng hóa cứu trợ được tiếp cận nhanh nhất tới trẻ em và người dân bị ảnh hưởng, ngày 01/12/2020, Ncerwass đã có công văn số 300/NS-UNI. Ngay lập tức, cùng ngày, Unicef Việt Nam đã có Thư số VN/CSD/2020/031 về việc không phản đối áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn đối với các gói thầu cứu trợ khẩn cấp cho các tỉnh chịu ảnh hưởng bởi thiên tai theo quy định hiện hành của Luật Đấu thầu Việt Nam.

Căn cứ vào các quy định của Luật Đấu thầu và Báo cáo thẩm định số 2362/BC-TCTL-NN ngày 08/12/2020. Ngày 10/12/2020, Bộ NN&PTNT đã có quyết định 5029/QĐ-BNN-TCTL về việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu các gói thầu do Unicef hỗ trợ Chính phủ Việt Nam triển khai Chương trình Wash khẩn cấp ứng phó với thiên tai, bão lũ đang xảy ra ở các tỉnh miền Trung thuộc hoạt động 4.1: Hỗ trợ khẩn cấp về nước sạch và vệ sinh môi trường của kế hoạch năm 2020-2021 trong khuôn khổ Dự án “Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn bền vững và phát triển trẻ thơ toàn diện” do Unicef tài trợ.

Theo Quyết định 5029/QĐ-BNN-TCTL thì kế hoạch lựa chọn nhà thầu thuộc hoạt động 4.1 được chia làm 02 giai đoạn với 10 gói thầu được triển khai tại các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Kon Tum. Trong đó, các gói thầu tập trung vào việc mua sắm hàng nghìn hệ thống lọc nước uống cho các trường học, thiết bị lọc nước uống cho hộ gia đình, cải tạo, sửa chữa công trình nước sạch vệ sinh của trường học, trạm y tế bị hư hỏng, xuống cấp không sử dụng được do ảnh hưởng bởi bão lũ, cung cấp nước rửa tay khô cho học sinh, giáo viên, cán bộ y tế…

Qua trao đổi, ông Nguyễn Thành Luân, Giám đốc Ban Quản lý dự án Wash cho biết: Trước tính cấp bách khi hàng nghìn bà con vùng lũ đang phải hứng chịu những thiệt hại của thiên tai và tranh thủ sự ủng hộ quý báu của Unicef Việt Nam, Ncerwass đã đề nghị nhiều doanh nghiệp trong đó có Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Tân Á Hưng Yên  gửi hồ sơ năng lực để tham gia thực hiện gói thầu. Tại thư ngỏ, Ban Quản lý Dự án Wash gửi Tân Á Hưng Yên cho biết sẽ thực hiện đấu thầu theo Luật Đấu thầu. Ncerwass có thư mời Tân Á Hưng Yên vì đơn vị này có đủ năng lực cung cấp các sản phẩm theo hồ sơ yêu cầu của chủ đầu tư để bảo đảm tiến độ hỗ trợ nhanh, kịp thời cho người dân ở những địa phương vừa bị thiệt hại nặng nề. Trước đó, Ncerwass đã tiến hành đấu thầu các gói thầu có tính chất tương tự theo hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng và đơn vị này đã từng tham gia đấu thầu và trúng thầu, họ đã thực hiện các gói thầu rất tốt và đúng tiến độ.

Cũng theo ông Luân, sau khi Tân Á Hưng Yên cùng các đơn vị doanh nghiệp khác thực hiện hoàn tất các gói thầu thì qua đánh giá, giám sát chặt chẽ của Unicef Việt Nam cho thấy đã tiết kiệm được một số tiền lớn để tiếp tục hỗ trợ cho người dân vùng lũ. Có được kết quả này, Ncerwass đã nỗ lực trong công tác đấu thầu là thương thảo với nhà cung cấp và đạt được nhiều kết quả khả quan. Sau khi thương thảo hợp đồng, các gói thầu số 01, 03, 06, 08 có số tiền tiết kiệm lần lượt là 88.550.000, 223.000.000, 166.160.000, 112.200.000 (VNĐ) so với giá được Unicef Việt Nam phê duyệt. Tổng số tiền tiết kiệm so với giá gói thầu được phê duyệt tại kế hoạch lựa chọn nhà thầu là 589.910.000 VNĐ.

Nhằm tranh thủ số tiền hỗ trợ quý báu từ Unicef Việt Nam, Ncerwass đã đề xuất Unicef được sử dụng hết số tiền tiết kiệm từ các gói thầu này để tiếp tục mua bổ sung thêm 01 hệ thống lọc nước uống RO, 153 bồn chứa nước và một số hoạt động khác để tiếp tục hỗ trợ cho người dân, học sinh khu vực bão lũ nhằm tăng số lượng người hưởng lợi tại các địa phương bị ảnh hưởng.

Cụ thể, ngày 21/12/2020 Unicef có văn bản phúc đáp Công văn số 36/NS ngày 21/12/2020 của Ncerwass, đồng ý với kiến nghị mua tăng thêm bồn chứa nước từ 1.108 lên 1.212 và hệ thống lọc nước uống RO từ 35 lên 36 (thuộc gói thầu số 01 và 03) dựa trên kết quả thương thảo đảm bảo lợi ích cho những hộ dân, học sinh và giáo viên ở vùng ảnh hưởng thiên tai được tăng số lượng sử dụng nước sạch, cũng như đảm bảo sử dụng hết ngân sách đã được phê duyệt. Số lượng bồn chứa nước tăng thêm được cấp phát cho 15 xã của 03 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, 01 hệ thống lọc nước uống RO được đặt tại 01 trường học tại Hà Tĩnh. Tiếp đó, ngày 04/02/2021, Unicef đã có văn bản phúc đáp Công văn số 12/UNI ngày 03/02/2021 của Ncerwass, đồng thuận với kiến nghị tăng số bồn chứa nước từ 1108 lên 1157 (gói thầu số 8), cấp phát cho các hộ gia đình 03 xã thuộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Được biết, xuyên suốt quá trình thực hiện các gói thầu Unicef Việt Nam đều cử đại diện đồng hành, giám sát cùng Ncerwass. Qua các hoạt động này Unicef đánh giá rất cao về tính hiệu quả của dự án và ghi nhận những cố gắng của Ban Quản lý dự án Wash khi đã giúp Unicef giảm giá thành sản phẩm để hỗ trợ được nhiều hơn người dân. Unicef Việt Nam tin tưởng và cho biết sẽ tiếp tục đồng hành cùng Ncerwas thực hiện nhiều dự án mang tính nhân văn cho người dân Việt Nam.