Nước sạch cho trường học, trạm y tế Bạc Liêu: Chủ trương đúng, còn bất cập

Tháng 5.2017, UBND tỉnh Bạc Liêu quyết định phân bổ vốn cho tất cả 7 huyện, thị xã, thành phố và giao UBND các huyện, thị xã, thành phố quyết định đầu tư, quản lý chi với mức phân bổ 4 tỷ đồng/địa phương. Tại thị xã Giá Rai, 45/45 điểm trường mẫu giáo, tiểu học được đầu tư hệ thống nước sạch.

Ngày 16.9, ông Nguyễn Quốc Khánh, Hiệu trưởng trường Tiểu học Hộ Phòng A, thị xã Giá Rai cho biết: “Nhiều em học sinh đến trường vào đây lấy nước uống. Nhà trường phân công trực vệ sinh, dọn dẹp, bảo quản hệ thống nước này. Chất lượng nước rất tốt nên các em uống rất an tâm”. Thầy Khánh cũng cho biết, một số hộ dân sống gần trường cũng đến xin nước sạch từ hệ thống lọc nước về uống.

Tại Trường THCS Trần Huỳnh (phường 7, Thành phố Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu), ông Trương Quốc Bình, Phó hiệu trưởng, cho biết: “Từ ngày nhận bàn giao năm 2018 đến nay chưa hư hỏng gì. Chúng tôi thường xuyên vệ sinh, nếu có trục trặc gì thì gọi đơn vị bảo hành. Máy lọc nước này phát huy rất tốt, nhất là trong thời gian cách ly phòng chống COVID-19. Người dân vào đây có nước sạch uống”.

Dự án nước sạch cho các trường học, trạm y tế được UBND tỉnh Bạc Liêu giao Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố quyết định đầu tư (thực hiện chung trong một dự án của từng huyện, thị xã, thành phố) và phân kỳ đầu tư phù hợp với khả năng nguồn vốn và có chỉ đạo các địa phương cân đối bố trí vốn đối ứng, sử dụng vốn xã hội hoá...

Thực tế, khi triển khai, dù quy mô học sinh hay lượng bệnh nhân đến khám ít hay nhiều thì các địa phương vẫn đầu tư 1 hệ thống/đơn vị sử dụng và với một công suất như nhau (2.000 lít/ngày đêm đối với trường học và 5.000 lít/ngày đêm đối với trạm y tế).

Còn nhiều bất cập

Tính đến đầu tháng 6.2021, UBND các huyện, thị xã và thành phố đã quyết định đầu tư 299 hệ thống lọc nước, trong đó đầu tư cho 253 điểm trường và 46 trạm y tế. Dự án có tổng kinh phí đầu tư trên 123 tỉ đồng với 27 dự án và 31 lần lựa chọn nhà thầu, nhưng hầu hết là do nhà thầu Công ty Cổ phần công nghệ Remy Việt Nam thực hiện (27/31 gói thầu).

Báo cáo của Sở KHĐT tỉnh Bạc Liêu cho thấy, việc kiểm tra, đánh giá đầu tư hệ thống lọc nước thời gian qua còn nhiều bất cập như: Có nơi phản ánh liên hệ nhà thầu đến bảo hành gặp khó khăn, mất thời gian nên có lúc phải gián đoạn cung cấp nước; khi hết thời gian bảo hành thì không có kinh phí để ký hợp đồng bảo trì; Khi hệ thống hư hỏng thì các đơn vị tại địa phương gần như không thực hiện được mà phải liên hệ trực tiếp nhà thầu nên mất nhiều thời gian và có trường hợp không liên hệ được, không cân đối được kinh phí để sửa chữa, thay thế các thiết bị.

Hầu như các đơn vị không nắm được và không cân đối được kinh phí để thực hiện xét nghiệm đánh giá chất lượng nước uống định kỳ để đảm bảo vệ sinh, an toàn theo khuyến cáo của nhà sản xuất và quy chuẩn của Bộ Y tế quy định.

Đối với các trường tiểu học và THCS có xây nhà trạm, lắp đặt ngoài trời, không có cửa hoặc thiết bị che chắn do tác động của mưa, nắng, bụi nên công tác vệ sinh khó đảm bảo, nhất là mặt bàn nước, đầu vòi dễ phát sinh rêu mốc, mảng bám, rỉ sét không đảm bảo vệ sinh. Mặc khác, một số điểm trường khung thép đỡ bình chứa nước trong tủ lọc bị rỉ sét, về lâu dài có khả năng đổ sập khung này, các hệ thống thường xuyên bị sự cố hoặc hư về khởi động, máy bơm…

Công an vào cuộc

Trước những bất cập của dự án, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bạc Liêu đã có văn bản yêu cầu một số địa phương trong tỉnh cung cấp tài liệu, hồ sơ liên quan đến dự án để phục vụ xác minh. Cụ thể, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bạc Liêu đang xác minh vụ việc “Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra năm 2016 tại UBND tỉnh Bạc Liêu.

Để phục vụ công tác điều tra, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bạc Liêu đề nghị UBND huyện Vĩnh Lợi cung cấp bản gốc toàn bộ hồ sơ các dự án mua sắm hệ thống thiết bị lọc nước tại các trường học, trạm y tế trên địa bàn huyện Vĩnh Lợi; bản gốc hồ sơ xử lý, xử phạt liên quan đến các dự án mua sắm hệ thống thiết bị lọc nước tại các trường học, trạm y tế trên địa bàn huyện.

Ngoài ra, cơ quan điều tra còn đề nghị UBND huyện Vĩnh Lợi có văn bản nêu rõ nhiệm vụ, quyền hạn của UBND huyện được giao trong quá trình thực hiện dự án mua sắm hệ thống thiết bị lọc nước tại các trường học, trạm y tế trên địa bàn, cũng như trình tự, thủ tục và kết quả thực hiện. Đồng thời, cung cấp danh sách lãnh đạo, cán bộ được phân công tham gia thực hiện dự án trên địa bàn huyện; trong đó nêu rõ nhiệm vụ cụ thể từng người (cung cấp bản gốc các văn bản phân công, tài liệu khác như sổ họp, biên bản họp, văn bản chỉ đạo...).