Vĩnh Phúc: Khó khăn thực hiện chỉ tiêu nước sạch theo tiêu chí mới

Về đích NTM năm 2019, xã Tam Quan, huyện Tam Đảo đang duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí và phấn đấu đạt chuẩn NTM nâng cao vào năm 2025. Tuy nhiên, chỉ tiêu nước sạch theo tiêu chí mới đang là tiêu chí rất khó đối với địa phương.

Ông Dương Văn Tuyến, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Quan cho biết: Hiện toàn xã có khoảng 4.000 hộ dân, trong đó chỉ có thôn Đồng Bùa với 40/420 hộ sử dụng nước từ công trình cấp nước tập trung được xây dựng khá lâu; còn lại phần lớn người dân địa phương đang sử dụng nguồn nước ngầm được khai thác từ giếng khơi, giếng khoan hoặc lắp đặt ống nước lấy từ suối về sử dụng.

Để đảm bảo sử dụng nước hợp vệ sinh đạt quy chuẩn, các hộ dân đã tự đầu tư xây bể lọc và mua các thiết bị máy lọc nước để phục vụ sinh hoạt gia đình.

Theo Bộ tiêu chí mới xây dựng NTM, tiêu chí 17.1, tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo tiêu chuẩn vùng đồng bằng sông Hồng phải trên 55%, trong đó trên 40% từ hệ thống nước sạch tập trung đối với xã NTM và hơn 65% đối với xã NTM nâng cao.

Với tiêu chí mới này, xã phải nỗ lực rất nhiều để duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí và về đích NTM nâng cao. Chính quyền địa phương mong muốn các cấp, ngành, doanh nghiệp (DN) tạo điều kiện cho người dân lắp đặt, đấu nối và sử dụng nước sạch từ nhà máy nước đi qua địa bàn xã.

Qua đó, hạn chế các nguồn nước không đảm bảo chất lượng, ảnh hưởng đến sức khỏe, đồng thời, đảm bảo chỉ tiêu về nước sạch, góp phần hoàn thành bộ tiêu chí xã NTM nâng cao.

Theo kết quả rà soát, trên địa bàn tỉnh còn 34 xã chưa có đơn vị cấp nước tập trung ở 6 huyện: Sông Lô ( 8 xã), Bình Xuyên (2 xã), Yên Lạc (10 xã), Lập Thạch (10 xã), Tam Dương và Tam Đảo mỗi địa phương còn 2 xã.

Mặt khác, trong 102 xã, phường, thị trấn đã được phân vùng cấp nước nhưng người dân một số địa phương vẫn chưa được cấp nước sạch do tiến độ triển khai xây dựng nhà máy chậm.

Thậm chí một số xã đã có nhà máy cấp nước, đường ống cấp nước đến từng hộ dân như dự án nước sạch 12 xã huyện Vĩnh Tường thuộc địa bàn cấp nước của Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn… nhưng người dân không sử dụng hoặc sử dụng rất ít, dẫn đến các nhà máy cấp nước chưa phát huy hết công suất, ảnh hưởng đến tỷ lệ người dân được sử dụng nước sạch của tỉnh.

Tính đến tháng 2/2023, trên địa bàn tỉnh có 63 dự án nhà máy nước sạch tập trung đang hoạt động và đang triển khai đầu tư với công suất gần 357 nghìn m3 /ngày đêm, trong đó có 57 công trình cấp nước sạch; 3 dự án đang đầu tư xây dựng theo hình thức đầu tư trực tiếp; 3 dự án đang đầu tư bằng ngân sách Nhà nước.

Để tăng tỷ lệ đầu tư và số người dân được sử dụng nước từ các công trình cấp nước tập trung, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM, ngày 6/2/2023, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cùng các sở, ngành đã làm việc với 9 đơn vị, DN đang kinh doanh và có dự án đang đầu tư trên địa bàn tỉnh để cùng nhau tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Kết quả đã có 5 nhà đầu tư đề nghị mở rộng phạm vi cấp nước cho các địa phương; điển hình như Công ty TNHH Đầu tư Nước sạch Minh Anh sẽ mở rộng vùng cấp nước đối với các xã Tam Quan, Minh Quang (Tam Đảo) và Bắc Bình (Lập Thạch).

Công ty Cổ phần Xây dựng Procons mở rộng phạm vi cấp nước đến địa bàn 10 xã của huyện Yên Lạc và 2 xã thuộc huyện Bình Xuyên; Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng cấp nước Vĩnh Phúc mở rộng phạm vi cấp nước cho địa bàn 3 xã Đồng Ích, Tiên Lữ, Xuân Lôi (Lập Thạch).

Riêng đối với 2 xã Hoàng Đan và Hoàng Lâu (Tam Dương), để hình thành 1 dự án cấp nước phục vụ 2 địa phương này rất khó khăn do công suất sử dụng thấp, nhu cầu của người dân sử dụng không nhiều, thời gian để thu hút nhà đầu tư mới kéo dài.

Mặt khác, cả 2 xã này liền kề với xã Duy Phiên do Công ty cổ phần cấp thoát nước số 1 Vĩnh Phúc cấp nước, do vậy, Sở KH&ĐT đã đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Công ty cổ phần cấp thoát nước số 1 Vĩnh Phúc cấp nước cho 2 xã này trong giai đoạn 2023 - 2025, đồng thời đề nghị UBND tỉnh giao Sở Xây dựng điều chỉnh vùng cấp nước của công ty.

Cùng với đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan, UBND cấp huyện tuyên truyền người dân tăng cường sử dụng nước sạch nông thôn một cách hiệu quả; đồng thời làm việc ngay với các đơn vị cấp nước đã có vùng cấp nước để ký thỏa thuận cung cấp nước sạch và triển khai đầu tư tuyến ống mạng lưới ngay trong năm 2023.

Tích cực hỗ trợ nhà đầu tư trong công tác đền bù GPMB, xây dựng nhà máy, cấp phép xây dựng và đầu tư mở rộng tuyến ống phân phối; đẩy nhanh tiến độ triển khai đối với 4 dự án đầu tư công để sớm đưa nhà máy nước vào sử dụng trong năm 2024.