Vĩnh Phúc: Tìm lời giải cho bài toán nước sạch nông thôn

Tỷ lệ sử dụng thấp

Theo thống kê, Vĩnh Phúc hiện có 31 nhà máy cấp nước sạch tập trung được đầu tư với tổng công suất hơn 349.500 m3/ngày, đêm. Trong đó, có 29 nhà máy đang hoạt động với công suất thiết kế hơn 187.500 m3/ngày, đêm. Toàn tỉnh có 62 xã đã có đường ống từ hệ thống cấp nước sạch tập trung, đạt 60,7%; còn 40 xã chưa được cấp nước sạch tập trung.

Tỷ lệ hộ gia đình trên địa bàn tỉnh được sử dụng nước sạch đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Y tế đạt 81,3%, nhưng tỷ lệ các hộ gia đình sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung còn thấp, chỉ đạt 24,1%.

Tỷ lệ các hộ gia đình ở khu vực nông thôn được sử dụng nước sạch còn thấp đã gây trở ngại lớn trong việc hoàn thành tiêu chí số 18 về chất lượng môi trường sống của các xã đang xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.

Trao đổi với phóng viên, đồng chí Nguyễn Đức Quân, Chủ tịch Ủy MTTQ xã Cao Phong, huyện Sông Lô chia sẻ: "Cách đây 7 năm, dự án Nhà máy nước sạch Phúc Bình, dự kiến xây dựng tại xã Đức Bác và xã Tứ Yên, huyện Sông Lô được UBND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư với tổng mức đầu tư gần 2.000 tỷ đồng, công suất 500.000m3/ngày, đêm. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, dự án vẫn chưa triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Điều đó gây nhiều khó khăn cho người dân các xã Cao Phong, Đức Bác, Tứ Yên bởi hiện nay nhu cầu sử dụng nước sạch của nhân dân rất lớn.

Để nhân dân các địa phương sớm được sử dụng nước sạch tập trung và xã Cao Phong đạt tiêu chí “Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn” đảm bảo thực hiện tiến độ xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, chúng tôi mong muốn UBND tỉnh cho dừng đầu tư nhà máy nước Phú Bình, đăng tải thu hút nhà đầu tư mới theo quy định. Trường hợp không có nhà đầu tư, đề nghị UBND tỉnh sử dụng ngân sách đầu tư xây dựng nhà mày nước sạch phục vụ nhu cầu của người dân 3 xã.

Lấy dẫn chứng tỷ lệ sử dụng nước nước sạch của huyện Tam Dương mới đạt 33,38%, trong khi theo quy định xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021-2025 yêu cầu phải đạt tối thiểu 65%, cử tri Kiều Xuân Tài, xã Hoàng Lâu bày tỏ mong muốn tỉnh sớm có cơ chế, chính sách hỗ trợ các dự án cấp nước cho khu vực nông thôn để nâng cao tỷ lệ người dân được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung, nâng cao đời sống, giảm bệnh tật do ô nhiễm nguồn nước.

Những giải pháp kịp thời

Nhằm tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, nâng cao tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch tập trung, ngày 18/7, UBND tỉnh đã ra thông báo kết luận của Phó Chủ tịch phụ trách UBND tỉnh Vũ Việt Văn về buổi làm việc với Sở Kế hoạch và Đầu tư, các đơn vị liên quan về việc triển khai các dự án cấp nước sạch tập trung trên địa bàn tỉnh và tiến độ cấp nước sạch cho các hộ gia đình trong phạm vi phân vùng cấp nước của các dự án.

Theo đó, Phó Chủ tịch phụ trách UBND tỉnh Vũ Việt Văn chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương tham mưu bố trí kinh phí cho các công trình cấp nước sạch tập trung sử dụng vốn đầu tư công trên địa bàn tỉnh đã được phê duyệt trong kỳ họp HĐND gần nhất để sớm khởi công các dự án này.

Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan rà soát tình hình triển khai các dự án cấp nước sạch sinh hoạt trên địa bàn tỉnh, có đề xuất tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ triển khai các thủ tục đầu tư các dự án nước sạch nông thôn.

Tiến hành làm việc với Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Yên Bình để khẳng định rõ tiến độ cấp nước cho 3 xã của huyện Sông Lô thuộc vùng cấp nước của dự án cần đảm bảo xong trước năm 2025. Trường hợp dự án không đảm bảo tiến độ, đề xuất UBND tỉnh phương án xử lý trong tháng 7/2024.

Đôn đốc giám sát Công ty TNHH nước sạch Minh Anh đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục của dự án Nhà máy nước sạch cấp cho một số xã thuộc huyện Tam Đảo và huyện Lập Thạch, yêu cầu nhà đầu tư thực hiện song song các thủ tục, vừa triển khai nhà máy, vừa thi công đường ống dẫn nước để rút ngắn thời gian đảm bảo cấp nước cho các xã trước năm 2025.

Thông báo cũng yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương có văn bản hướng dẫn các địa phương tăng cường tuyên truyền, quản lý sử dụng nước ngầm theo quy định của pháp luật, kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức cá nhân vi phạm quy định của pháp luật về sử dụng nước ngầm; hướng dẫn Công ty cổ phần đầu tư xây dựng cấp nước Vĩnh Phúc hoàn thiện thủ tục đất đai đối với trạm bơm tăng áp; tham mưu UBND tỉnh hoàn thiện thủ tục giao đất cho nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu tiến độ cấp nước cho cư dân 3 xã Đồng Ích, Tiên Lữ, Xuân Lôi của huyện Lập Thạch trong tháng 7/2024.

Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Giao thông vận tải, UBND huyện Bình Xuyên, các đơn vị liên quan nghiên cứu, tham mưu đề xuất hướng tuyến đầu tư phù hợp đối với dự án đường ống cấp nước cho xã Tam Hợp, huyện Bình Xuyên của Công ty cổ phần Nước sạch Vĩnh Phúc, yêu cầu xong trước ngày 31/7 để đảm bảo cấp nước sạch cho cư dân xã Tam Hợp trong năm 2024.

Sở Y tế chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện tham mưu UBND tỉnh triển khai thực hiện khảo sát mẫu chất lượng nước do hộ gia đình tự khai thác (sử dụng nước giếng khoan, giếng đào…) tại các xã, thị trấn đã được cấp nước sinh hoạt tập trung nhưng tỷ lệ sử dụng thấp.

Thông tin đến UBND huyện, xã nơi hộ gia đình cư trú đối chiếu với tiêu chí nước sạch từ công trình cấp nước sạch tập trung để có biện pháp giải quyết và vận động các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn sử dụng nước sạch đảm bảo các tiêu chí an toàn sức khỏe.

UBND tỉnh xác định, nhiệm vụ cấp nước sinh hoạt tập trung cho đô thị cũng như khu vực nông thôn là nhiệm vụ chính trị và an sinh xã hội quan trọng để hoàn thành chỉ tiêu tại Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025 và Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Để từng bước tháo gỡ khó khăn về nước sinh hoạt tại một số vùng nông thôn, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo liên quan đến nội dung này.